Nguồn nước dùng trong chăn nuôi ảnh hưởng rất lớn đến sức khỏe, khả năng phát triển và hiệu quả năng suất trên gia súc, gia cầm. Việc xử lý nước hàng ngày trong chăn nuôi là việc cần thiết mà chủ trang trại cần quan tâm. Công nghệ ozone dùng xử lý nước bằng thiết bị máy tạo ozone là giải pháp hiệu quả, an toàn hiện nay.

1/ Ozone là gì?

Tính chất vật lý của ozone

Ozone là chất khí, không màu, mùi hơi tanh, không bền O3 = O2 + O, thời gian phân hủy từ 10 – 30 phút tùy vào độ pH, nhiệt độ, thành phần môi trường.

Chính nguyên tử oxy này làm nên sự tinh túy của Ozone – tức có tính oxy hóa mạnh mẽ.

Sau đó nguyên tử oxy nhanh chóng kết hợp với nhau thành phân tử oxy : O + O → O2

Ozone tự nhiên được tạo ra bởi bức xạ tia cực tím mặt trời sóng ngắn, và xuất hiện trong bầu khí quyển (ozonesphere) dưới dạng khí. Ozone cũng có thể được sản xuất tự nhiên bằng cách phóng điện như sét thông qua oxy.

Ozone tiêu diệt vi sinh vật bằng một quá trình được gọi là “ly giải tế bào”. Trong quá trình oxy hóa, ozone phá vỡ màng tế bào của vi sinh vật và phân tán các tế bào chất của vi khuẩn, do đó vi sinh vật không thể kích hoạt. Quá trình này diễn ra trong khoảng 2 giây.Cấu tạo ozone

Tính chất hóa học

Ozone là tác nhân oxi hóa cực mạnh (có khả năng xử lý độc tố, màu, mùi,…). Thay thế Clo trong khử trùng diệt khuẩn. Vì thế được thế giới công nhận là chất làm sạch lý tưởng, được ứng dụng ở khắp các lĩnh vực từ hàng trăm năm nay.

2/ Ứng dụng của ozone dùng xử lý nước trong chăn nuôi

Nước có vai trò quyết định trong mọi quá trình trong chăn nuôi. Nguồn nước cũng là môi trường thích hợp cho các nhóm vi khuẩn sinh sôi, dễ lây nhiễm bệnh cao cho vật nuôi. Việc nguồn nước càng ô nhiễm thì nguy cơ nhiễm bệnh vật nuôi tăng cao. Do đó việc xử lý nguồn nước chính là vấn đề thiết yếu trong qui trình chăn nuôi.

Vai trò của Ozone trong việc xử lý nguồn nước

• Khử trùng: Ozone có khả năng diệt hầu hết các các loại vi khuẩn gây bệnh tồn tại trong nguồn nước. Ozone khử trùng nước uống, nước vệ sinh chuồng trại, nước tấm, nước trộn thức ăn, … Nhằm ngăn ngừa dịch bệnh lây nhiễm từ môi trường bên ngoài vào cơ thể vật nuôi, đặc biệt là nguồn nước, tác dụng trực tiếp vào cơ thể vật nuôi.
• Phân giải các hợp chất độc hại như thuốc trừ sâu, thuốc sinh trưởng cây trồng bị rửa trôi từ đồng ruộng, trên mặt đất vào trong nguồn nước sông hoặc hồ gây ngộ độc cho vật nuôi.
• Khử các mùi hoặc vị lạ có trong nước, khử phèn tạo nguồn nước sạch.

Ứng dụng khí Ozone trong việc xử lý nguồn nước

Nguồn nước cung cấp trong chăn nuôi từ nhiều nơi khác nhau:

• Nguồn nước từ bề mặt sông, hồ, ..
• Nguồn nước ngầm, giếng đóng (bơm), giếng đào (gàu).

Dùng trực tiếp máy tạo khí Ozone xử lý trong bồn chứa nước của trại chăn nuôi, nước sau khi được xử lý trở thành nước sạch được sử dụng để cung cấp nước uống, tắm, rửa, vệ sinh chuồng trại, trộn thức ăn,…

Xử lý nước nhằm tiêu diệt vi khuẩn gây bệnh tiêu chảy ở Bê, Nghé điển hình như E- Coli bị diệt với hiệu suất 99.99% ở hàm lượng 0.25mg/l, thời gian 1 phút.

Việc xử lý nguồn nước bằng ozone được thực hiện liên tục trong ngày. Căn cứ vào chất lượng nước tại chỗ, có thể kết hợp xử lý bằng Ozone với các phương pháp khác: lọc, dùng hóa chất,… nhưng vẫn phải xử lý Ozone cuối cùng trong khi sử dụng.

Ozone khử trùng nguồn thức ăn

Nguồn thức ăn dự trữ trong kho lâu ngày sẽ phát sinh nấm mốc, các loại vi khuẩn, dễ lây nhiễm bệnh hoặc ngộ độc cho vật nuôi. Với tác dụng khử trùng, khử mùi hôi, khí Ozone được dùng để bảo quản nguồn thức ăn, góp phần ngăn ngừa mầm bệnh phát sinh trong thức ăn.

Thao tác: Cho khí Ozone xử lý trực tiếp kho chứa thức ăn 2 lần/ngày, mỗi lần 30 phút.

• Đối với thức ăn phải dùng lại dễ bị ôi thiu, phát sinh vi khuẩn gây bệnh hoặc tái sinh hầu hết các loại vi khuẩn.
• Một số nguồn thức ăn bằng vi kháng tổng hợp khi xử lý bằng Ozone cần thận trọng vì dễ gây biến đổi thành phần dinh dưỡng của thức ăn.
• Các loại thức ăn trộn nên sử dụng nước đã được xử lý Ozone để trộn hoặc rửa trước khi dùng.

Xử lý môi trường chăn nuôi chuồng trại

• Dùng nước đã xử lý bằng Ozone để vệ sinh rửa hằng ngày.
• Thổi khí Ozone trực tiếp vào chuồng trại theo hướng gió.
• Dùng nước đã sục khí Ozone để làm vệ sinh vĩ, kèo, giàn, mái chuồng, …
• Dùng nước đã xử lý Ozone tưới trên nền, vườn cây, đồng cỏ, … hằng ngày.
• Xử lý vệ sinh cống rãnh, ổ ga, ủ phân, bụi rậm xung quanh trại. Vệ sinh, khử mùi chuồng trại.
• Công tắc vệ sinh chuồng trại tốt nhằm tiêu diệt các loại vi khuẩn như Chlotridium, Botulinum gây bệnh độc thịt, Salmonella gây bệnh thương hàn ở Bò.
• Hiện nay, nghề chăn nuôi Bò thương phẩm, Bò sữa rất quan trọng, ngoài việc Bò bị bệnh sẽ ảnh hưởng đến năng suất và chất lượng sữa hiện nay là bệnh viêm vú Bò. Bệnh này do nhiều nguyên nhân gây ra như: Lượng sữa còn lại trong bầu vú sau mỗi lần vắt, do nhiễm khuẩn từ môi trường xung quanh. Ở Việt Nam năm 2002, bệnh viêm vú Bò thường do Staphylococacese, Streptocacese, Enterobacteria,… Để ngăn ngừa khả năng gây bệnh việc vệ sinh vật dụng bằng khí hoặc nước Ozone các dụng cụ vắt sữa, vú Bò, chuồng trại và khu vực xung quanh là yếu tố quan trọng trong việc phòng bệnh.

Ozone khử trùng vật dụng, phương tiện

• Các vật dụng dùng trong chăn nuôi như máy trộn, máng, nổi, đèn, ..đồ bảo hộ lao động khi sử dụng cần phải được sục khí Ozone hoặc rửa bằng nước đã được ngậm
• Các phương tiện xe cộ ra vào chuồng trại trước và sau khi sử dụng phải được rửa bằng nước đã xử lý bằng
• Quá trình chăn nuôi môi trường sạch là điều kiện tiên quyết trong phòng chống dịch bệnh. Để ngăn ngừa dịch bệnh chúng ta có nhiều biện pháp làm vệ sinh chuồng trại, khí Ozone là một chất dùng cho khử trùng, khử mùi hiệu quả nhất hiện

So với các phương pháp khác (tia UV, chlorine… ), việc sử dụng ozone có nhiều lợi điểm hơn:

• Hiệu quả tiêu diệt virus, vi khuẩn hơn (tác dụng phá vỡ màng tế bào, phá huỷ các enzyme vi sinh vật).
• Thời gian tiếp xúc ngắn 10 – 30 phút.
• Phân hủy nhanh (tốc độ phân huỷ gấp 3100 lần so với Clo), không gây ô nhiễm thứ cấp.
• Sau ozone hóa không có tái phát phát triển vi sinh vật.
• Loại được vấn đề an toàn liên quan đến vận chuyển mua bán, xử lý, bảo quản hóa chất vì ozone được tạo ra ngay từ không khí xung
• Nâng cao nồng độ oxi hòa tan, bỏ qua khâu thông khí.
• Giảm cường độ màu do oxi hóa tannin,
• Loại mùi do axit béo bay hơi, khí H2S, NH3.
• Loại bỏ bông bùn và chất rắn lơ lửng.
• Thân thiện với môi truờng.